Senenin çoğunu ahırda geçiren hayvanlara Alûfe denir. Altı ay veya altı aydan daha az bir zaman dışında otlayanlar için zekât yoktur. Hususî otlaklarda mera parası verilerek yaydırılan hayvanlar da böyledir. Çift sürmek, yük taşımak ve et için beslenenlere de zekât lâzım gelmez.
Bu hayvanlar ticaret malı olarak elde bulundurulursa, ticaret malı zekâtına girerler. Kıymetleri itibariyle zekâtı verilir. Nisab adedi gözetilmez.
Üretmek, süt almak ve kuvvetlendirmek maksadıyla beslenip de senenin çoğunu kırlarda otlamak suretiyle geçiren hayvanlara ise Sâime denir.
İşte bu tarzda beslenen hayvanlar üzerlerinden sene aştığında zekâta tabi olurlar.
Koyun ve keçide nisab kırktır, kırktan noksan olursa zekât yoktur. Kırk koyun için bir koyun zekât verilir. Kırktan sonra yüzyirmibir koyuna kadar zekâta tabi değildir. Yüzyirmibir koyundan ikiyüzbir koyuna kadar iki koyun, ikiyüzbir koyundan dörtyüz koyuna kadar üç koyun, tam dörtyüz koyun için de dört koyun zekât verilir. Sonra her yüz koyunda bir koyun daha verilir. Beşyüzde beş, altıyüzde altı... gibi. Aradaki miktar zekâta tabi değildir. Verilecek koyun bir yaşını doldurmalıdır.
Keçi de koyun gibidir, bunlar bir cins sayılır. Erkek ve dişileri ayırt edilmez. Zekât nisabını tamamlamak için birbirine ilâve edilir. Meselâ otuz koyun ile on keçiden bir koyun zekât verilmesi gerekir.
Bu hayvanlar yalnız koyun veya keçiden ibaret bulunursa, koyun yerine keçi, keçi yerine koyun verilmez.
Bir yaşından aşağı olan kuzulara zekât düşmezse de, içlerinde bir tek bile büyük davar bulunacak olursa, bu küçük kuzular büyükmüş gibi sayılır. Zekât olarak da o büyüğünün verilmesi gerekir.
Sığırda nisab otuzdur, daha azında zekât yoktur. Otuz sığırdan kırk sığıra kadar zekât olarak bir yaşını doldurmuş erkek veya dişi bir buzağı verilir. Kırk sığırdan altmış sığıra kadar iki yaşını doldurmuş erkek veya dişi buzağı verilir. Altmış sığırdan ise birer yaşını doldurmuş iki buzağı verilir. Yetmiş olursa birisi bir yaşını doldurmuş buzağı, diğeri iki yaşını doldurmuş bir dana verilir. Seksende iki yaşını doldurmuş iki dana, doksan olursa bir yaşını doldurmuş üç buzağı verilir. Yüz olursa; ikisi birer yaşını doldurmuş, birisi iki yaşını doldurmuş üç dana verilir.
Sığır ile manda arasında fark yoktur, ikisi de bir cins sayılır. Karışık oldukları takdirde birbirine ilâve edilir.
Develerin nisabı beştir. Beş deveden dokuz deveye kadar bir koyun, onda iki, onbeşde üç, yirmide dört koyun verilir. Yirmibeşde iki yaşında bir dişi deve yavrusu verilir. Otuzbeş deveye kadar bir şey verilmez, otuzaltı olunca, kırkbeşe kadar üç yaşında bir dişi deve verilir. Kırkaltıda dört, altmışbirde beş yaşında bir dişi deve verilir. Yetmişaltı olursa üç yaşında iki dişi deve, doksanbirden yüzyirmiye kadar dört yaşında iki dişi deve verilir. Bundan sonra yüzkırkdörde kadar dört yaşında iki dişi devenin üzerine her beş devede bir koyun eklenir.
